Футбол ҳамчун яке аз варзишҳои серҳаводор ва пуртарафдор дар саросари ҷаҳон, дар ҷомеаи тоҷик низ ҷойгоҳи махсусро ишғол мекунад. Саҳми футболбозони тоҷик дар рушди варзиши миллӣ ва боло бурдани нуфузи Тоҷикистон дар арсаи байналмилалӣ сол ба сол бештар эҳсос мешавад. Футбол ба маънои амиқ дар ҷомеаи тоҷик на танҳо ҳамчун як варзиш, балки ҳамчун омили муҳими иҷтимоиву фарҳангӣ ва сарҷамъкунандаи миллат нақш дорад.
Ҳар як бозии футболи мунтахаби миллӣ на танҳо барои мухлисони варзиш, балки барои тамоми мардуми кишвар як рӯйдоди муҳим мебошад. Ҳамзамон, футболи тоҷикӣ бо сарварии футболбозон ва мураббиён, ки ба принсипҳои масъулият, меҳнат ва иродаи қавӣ дар майдон ва берун аз он содиқанд, метавонанд намунаи амиқи ҳамватанпарастӣ ва ифтихори миллӣ бошанд.
Воқеан, дар солҳои ахир, дастаи мунтахаби футболи Тоҷикистон ба муваффақиятҳои назаррас ноил гардида, дар мусобиқаҳои байналмилалӣ ифтихори кишварро боло бурд. Барномаҳое, ки дар асоси тафаккури стратегӣ ва омодасозии варзишгарон таҳия шудаанд, ба бозии дуруст ва самараноки дастаҳо дар мусобиқаҳои мураккаб кӯмак мерасонанд.
Махсусан, иштирок дар мусобиқаҳои амалии минтақавӣ ва қавмии, ба монанди Ҷоми Осиё ва интихобии Ҷоми Ҷаҳон, ба варзишгарони тоҷик имконият дод, ки дар арсаи байналмилалӣ маъруфияти бештар пайдо кунанд. Дар ин марҳала, футболбозони тоҷик на танҳо ҷиҳати натиҷаҳои варзишӣ, балки ҳамчун шахсиятҳои масъул ва намунаи тарзи ҳаёти солим дар ҷомеа ташаккул ёфтаанд. Иштироки онҳо дар ҳамоишҳои ҷамъиятӣ, чорабиниҳои иҷтимоӣ ва рамзи муҳаббати худ ба Ватан, таъсири бузург ба тарбияи наврасон ва ҷавонон мегузорад. Дар шароити муосир, футбол яке аз воситаҳои муассири тарбияи ватандӯстӣ, ташаккули маърифати варзишӣ ва таҳкими ҳувияти миллӣ маҳсуб меёбад.
Иштироки футболбозони тоҷик дар мусобиқаҳои сатҳи минтақавӣ ва ҷаҳонӣ, бахусус мусобиқаҳои байналмилалии наврасон ва лигаҳои касбӣ, ба болоравии эътибори Тоҷикистон дар сатҳи ҷаҳонӣ мусоидат намуда, ҷойгоҳи кишварро дар харитаи варзиши ҷаҳонӣ боз ҳам мустаҳкамтар менамояд.
Ҳамзамон, муваффақиятҳои футболбозони тоҷик ҳамчун манбаи илҳом барои насли ҷавон хизмат мекунанд ва ҷавононро ба тарзи ҳаёти солим, меҳнатдӯстӣ ва саъйу кӯшиши пайваста раҳнамоӣ менамоянд. Дар шароити рушди муосири ҷомеа, футбол на танҳо як намуди варзиш, балки як воситаи муҳими тарбияи ахлоқӣ, ватандӯстӣ ва боло бурдани шуури иҷтимоии шаҳрвандон ба шумор меравад.
Таҳлили маводи мавҷуда нишон медиҳад, ки футболбозони тоҷик дар таҳкими варзиши миллӣ нақши назаррас дошта, бо ҳунару масъулияти баланди касбии худ Тоҷикистонро дар арсаи байналмилалӣ муаррифӣ мекунанд. Муваффақиятҳои дастаи мунтахаби кишвар ва варзишгарони алоҳида дар мусобиқаҳои байналмилалӣ, иштироки онҳо дар лигаҳои хориҷӣ, ҳамчунин фаъол будани мактабҳои варзишии футбол дар дохили кишвар, далолат бар он доранд, ки заминаҳои кофии рушди минбаъдаи соҳа вуҷуд доранд.
Бо дарназардошти нақши калидии футбол дар тарбияи насли наврас, таҳкими саломатии ҷомеа ва боло бурдани нуфузи кишвар дар арсаи ҷаҳонӣ, зарур аст, ки чораҳои мушаххас барои дастгирии футболбозон, беҳтарсозии инфрасохтор ва таъмини шароити мусоид барои омодасозии мутахассисони варзишӣ ба роҳ монда шаванд. Илова бар ин, ҷалби насли ҷавон ба футбол ва омода сохтани мутахассисони нав бо истифода аз таҷрибаи ғании футболбозони шинохта метавонад ба таҳкими бештари варзиши миллӣ ва рушди устувори он дар марҳалаи дарозмуддат заминаи мусоид фароҳам созад.
Ҳалим Шарипов,
мудири кафедраи тарбияи ҷисмонӣ ва омодагии дифои ҳарбӣ
