Парчами миллӣ яке аз муқаддасоти баландтарин ва рамзи расмии ҳар як давлат мебошад, ки дар худ таърихи халқ, арзишҳо, миллӣ будан ва ормонҳои давлати соҳибистиқлолро таҷассум мекунад. Парчами миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо қарорҳои муҳимми таърихӣ қабул гардида, имрӯз ҳамчун рамзи ваҳдат, давлатдорӣ ва худшиносии миллӣ арзёбӣ мешавад.
Парчами миллӣ тамоми сокинони кишварро ба ифтихор аз давлату давлатдорӣ, таҳкими истиқлолияти миллӣ, ҳифзи дастовардҳои он ва пеш аз ҳама, ваҳдати миллӣ ва саъйу талоши пайваста ба хотири ободии сарзамини аҷдодӣ раҳнамун месозад.
Бо дидану шунидан ва ба забон овардани вожаҳои Ватан, Парчам, Нишон, Суруди миллӣ, Забони давлатӣ, Президент, марзу буми Тоҷикистон касро беихтиёр ҳисси меҳанпарастию ифтихор аз Ватану ватандорӣ фаро мегирад ва чунин эҳсосоти гарм, махсусан дар замони соҳибистиқлоли Тоҷикистони азиз, зери мавҷҳои Парчами давлатӣ боз ҳам фараҳбахшу гуворо ба ҷилва меоянд.
Пас аз соҳибистиқлол гардидани Ҷумҳурии Тоҷикистон 9 сентябри соли 1991 зарурати ташкили рамзҳои давлатӣ – Парчам, Нишон ва Суруди миллӣ – ба миён омад. Дар давраи тағйироти сиёсӣ ва иҷтимоии солҳои аввали истиқлол парчами миллӣ ҳамчун нишонаи қонуният, ягонагии давлат ва оғози марҳилаи нави таърихӣ садо дод. 24 ноябри соли 1992 дар Иҷлосияи ХVI Шӯрои Олии Тоҷикистон парчами расмии Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул гардид, ки он яке аз муҳимтарин рӯйдодҳои давлатсозӣ ба ҳисоб меравад.
Парчами Тоҷикистон аз се ранги уфуқӣ ба вуҷуд омадааст – сурх, сафед ва сабз, ки ҳар кадом дорои маънии амиқи таърихӣ ва фарҳангӣ мебошанд:
Ранги сурх рамзи ҷасорат, мубориза барои озодӣ ва соҳибистиқлолӣ, инчунин давлати қавии тоҷикон дар тӯли таърих мебошад. Ин ранг моро ба корнамоии ниёгон, далерии қаҳрамонон ва роҳи пурмашаққати миллат дар таърих ишора мекунад.
Ранги сафед рамзи сулҳу осоиштагӣ ва покизагӣ, фарҳангу маърифат ва ниятҳои созандаи мардум аст. Сафед ҳамчунин рамзи барфҳои куҳҳои осмонбӯси Тоҷикон буда, тозагии табиат ва равшании роҳи давлатро инъикос мекунад.
Ранги сабз рамзи ҳаёт, табиат, ободкорӣ, кишоварзӣ ва меҳнати ҳалол мебошад. Сабз ҳамзамон ба арзишҳои фарҳангии тоҷикон иртибот дорад.
Дар маркази парчам тоҷ ва ҳафт ситора ҷой гирифтаанд. Тоҷ рамзи давлатдорӣ, соҳибихтиёрӣ ва истиқлоли миллӣ аст. Ҳафт ситора бошад, рақами муқаддас дар фарҳанги ориёӣ буда, рамзи комилият, саодат ва орзӯҳои баланд мебошад. Ин нишонаҳо дар баробари эстетикаи баланд маърифат ва тамаддуни деринаи тоҷиконро муаррифӣ мекунанд.
Парчами миллӣ на танҳо як нишонаи зебоӣ, балки бахше аз таърихи давлатдории тоҷикон аст. Қабули он дар соли 1992 бо эҳёи давлати миллӣ ва оғози марҳилаи созандагии ҷумҳурӣ рост омад. Дар давраҳои душвори солҳои 90-ум парчам ҳамчун рамзи умед, иттиҳоду ягонагӣ ва идомаи давлатдорӣ хизмат кард.
Бо мустаҳкам шудани пояҳои давлат, сулҳу субот ва рушди иқтисодиву иҷтимоӣ, парчам ба рамзи ифтихор ва худшиносии миллӣ табдил ёфт. Он дар арсаи байналмилалӣ Ҷумҳурии Тоҷикистонро муаррифӣ намуда, дар баробари дигар кишварҳои ҷаҳон ҷойгоҳи соҳибихтиёронаи миллатро нишон медиҳад.
24 ноябр ҳамчун Рӯзи Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷашн гирифта мешавад. Ин сана мардумро ба ваҳдат, эҳтироми рамзҳои давлатӣ ва гиромидошти арзишҳои миллӣ даъват мекунад. Дар ин рӯз насли ҷавон бо таърихи давлатдорӣ, рамзҳои миллӣ ва муҳаббат ба Ватан бештар шинос мешавад. Ҷашнгирии он маънои таҳкими худшиносии миллӣ ва омӯзиши мероси таърихиро низ дорад.
Имрӯз парчами миллӣ дар тамоми муассисаҳо, дар маросими давлатӣ ва варзишӣ, дар сатҳи байналмилалӣ ва дар қалби ҳар як шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун нишонаи муҳаббат ба Ватан ва ифтихори миллӣ партав афканда истодааст. Парчам моро ба ваҳдат, созандагӣ, масъулиятшиносӣ ва худогоҳии таърихӣ ҳидоят мекунад.
Хулоса, парчами миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон таҷассумгари таърихи пуршараф, фарҳанги ғанӣ, орзуву ормонҳои созандаи халқи тоҷик ва пойдории давлатдории навини тоҷикон аст. Парчам ба мо хотиррасон мекунад, ки масъулияти рушди давлат ва ҳифзи истиқлоли миллиро ҳамеша дар дил нигоҳ дорем.
Авлиёзода Ойниҳол Файзулло – омӯзгори кафедраи биологияи умумии ДДБ ба номи Носири Хусрав
